29.10.24

ΒΙΒΛΙΑ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ/ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΟΥ ΝΤΟΡΙΑΝ ΓΚΡΕΥ - ΌΣΚΑΡ ΟΥΑΙΛΝΤ

 

Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ είναι το μοναδικό δημοσιευμένο μυθιστόρημα του Όσκαρ Ουάιλντ, το οποίο κυκλοφόρησε στο μηνιαίο περιοδικό Lippincott's Monthly Magazine στις 20 Ιουνίου 1890, για το τεύχος Ιουλίου του ίδιου έτους. Οι εκδότες του περιοδικού, φοβούμενοι την ανηθικότητα του μυθιστορήματος, λογόκριναν το έργο και αφαίρεσαν περί τις 500 λέξεις πριν τη δημοσίευση, χωρίς να ενημερώσουν τον Ουάιλντ. Ακόμα κι έτσι όμως, το έργο κατάφερε να εξοργίσει το βρετανικό κοινό, οδηγώντας μέχρι και σε κραυγές για δίωξη του συγγραφέα για προσβολή της Βικτωριανής ηθικής. Η άμεση απάντηση του Ουάιλντ σε αυτό ήταν μια σειρά από επιθετικές επιστολές-απαντήσεις στον Τύπο της εποχής. 

Ο Ντόριαν Γκρέι είναι ένας αριστοκράτης, πλούσιος και κοσμικός νέος, με εκθαμβωτική ομορφιά που σαγηνεύει όποιον τον αντικρίζει. Ο Ντόριαν συνειδητοποιεί τη γοητεία που ασκεί στους ανθρώπους, όταν στέκει θαμπωμένος μπροστά στο πορτρέτο που του φιλοτέχνησε ένας φημισμένος ζωγράφος, ο Μπάζιλ Χόλγουορντ. Μια ευχή ανεβαίνει αυθόρμητα στα χείλη του: Να μην γεράσει ποτέ. Πράγματι, ενώ τα χρόνια περνούν, τα σημάδια του χρόνου αποτυπώνονται στο πορτρέτο, ενώ η δική του ομορφιά παραμένει αναλλοίωτη. Καθώς ο Ντόριαν επιδίδεται σε έκλυτο βίο, πέρα από τις ρυτίδες και τη φθορά του χρόνου, στο πορτρέτο φανερώνεται και η έκφυλη φύση του ακόλαστου νέου. Το μυθιστόρημα του Όσκαρ Ουάιλντ θεωρήθηκε προκλητικό, σκανδάλισε τα βικτοριανά ήθη και ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών για την ανηθικότητα του ήρωα, που τοποθετεί την ηδονή πάνω από κάθε πνευματική αξία. Σήμερα, έναν αιώνα μετά την πρώτη της έκδοση, η ιστορία του Ντόριαν Γκρέι εξακολουθεί να συμβολίζει το άπιαστο όνειρο της αιώνιας νεότητας και της άφθαρτης ομορφιάς.

Θεωρείται ένα κλασικό αριστούργημα που μετά από τόσα χρόνια παραμένει μοναδικό. Ένα κλασσικό αριστούργημα, που συγκινεί με την ομορφιά που πηγάζει από την υπέροχη γραφή, τις υπέροχες εικόνες και διαβάζεται αμέσως. Ευχάριστη ανάγνωση. Πολύ ωραίο βιβλίο, ευκολοδιάβαστο.

 

Απόσπασμα:

Η έντονη ευωδιά των ρόδων πλημμύριζε το εργαστήρι και κάθε φορά που το ανάλαφρο καλοκαιρινό αεράκι παιζογελούσε με τα δέντρα του κήπου, από την ανοιχτή πόρτα ορμούσε το βαρύ άρωμα της πασχαλιάς και η λεπτή μοσχοβολιά που ανέδιδαν τα ρόδινα ανθάκια του αγκαθωτού θάμνου. Από τη γωνιά του ντιβανιού με τα περσικά στρωσίδια, όπου ήταν ξαπλωμένος ο λόρδος Χένρι Γουότον, καπνίζοντας, ως συνήθως, αναρίθμητα τσιγάρα, με δυσκολία διέκρινε τη μαρμαρυγή των ολόγλυκων, μελένιων ανθών ενός λαβούρνου που τα παλλόμενα κλαδιά του μετά βίας κρατούσαν το φορτίο μιας τόσο λαμπερής ομορφιάς σαν τη δική τους. Κάθε τρεις και λίγο, φανταστικές σκιές πουλιών διάβαιναν αθόρυβα μέσα από τις καμωμένες από άγριο μετάξι μακριές κουρτίνες που κάλυπταν το τεράστιο παράθυρο, δημιουργώντας για μια στιγμή την εντύπωση μιας γιαπωνέζικης εικόνας, που του θύμισε εκείνους τους ταλαίπωρους ζωγράφους με τα χλωμά πρόσωπα, οι οποίοι, υπηρετώντας μια τέχνη αναγκαστικά στατική, αγωνίζονται να προσδώσουν την αίσθηση της ταχύτητας και της κίνησης. Το χολωμένο βουητό των μελισσών που πάσχιζαν ν’ ανοίξουν δρόμο μες στο ψηλό, ακούρευτο γρασίδι ή τριγυρνούσαν επίμονα γύρω από τους σγουρούς, μαύρους στήμονες του αγιοκλήματος –ήταν αρχές του Ιούνη– έκανε την ακινησία να φαντάζει πιο καταθλιπτική, ενώ η υπόκωφη βουή του Λονδίνου έμοιαζε με χαμηλή νότα ενός μακρινού εκκλησιαστικού οργάνου. Στο κέντρο του δωματίου, στηριγμένο σε ένα όρθιο καβαλέτο, βρισκόταν το ολόσωμο πορτρέτο ενός νέου εκπληκτικής ομορφιάς και μπροστά του, λίγο πιο πέρα, καθόταν ο ίδιος ο καλλιτέχνης, ο Μπάζιλ Χόλγουορντ. Η απρόσμενη εξαφάνισή του πριν από μερικά χρόνια προκάλεσε, εκείνον τον καιρό, μεγάλη αναταραχή στο κοινό και έδωσε λαβή για ένα σωρό παράξενες εικασίες. Καθώς ο Χόλγουορντ κοίταζε την ευγενική και χαριτωμένη μορφή που με τόση επιδεξιότητα είχε αποτυπώσει με την τέχνη του, ένα χαμόγελο ικανοποίησης φώτισε για μια στιγμή το πρόσωπό του και φάνηκε σαν να ήθελε να μείνει εκεί. Έξαφνα σηκώθηκε όρθιος και, κλείνοντας τα μάτια, έβαλε τα δάχτυλά του πάνω στα βλέφαρα, λες και ήθελε να φυλακίσει μες στο μυαλό του κάποιο περίεργο όνειρο απ’ όπου δεν ήθελε να ξυπνήσει.

 

 


23.10.24

ΒΙΒΛΙΑ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ/ Χαμένος Παράδεισος -Τζον Μίλτον


 

Ο Χαμένος Παράδεισος, ή αλλιώς Απολεσθείς Παράδεισος, είναι ένα έπος του Άγγλου ποιητή Τζον Μίλτον. Θέμα του έχει την απώλεια του Παραδείσου, τόσο από το πρώτο ανθρώπινο ζεύγος, τον Αδάμ και την Εύα, όσο και από τους επαναστάτες αγγέλους με αρχηγό τους τον Σατανά. Δημοσιεύτηκε το 1667 και περιείχε αρχικά δέκα βιβλία (άσματα), τα οποία στη β' έκδοση (1674) έγιναν δώδεκα. Θεωρείται το σπουδαιότερο έργο του Μίλτον και ένα από τα σημαντικότερα της αγγλικής και γενικότερα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το βιβλίο ξεκινά την ημέρα που μπαίνει στη Σμύρνη το Τουρκικό ιππικό, στις 9 Σεπτεμβρίου 1922. Όσα συνέβησαν τις δύο εβδομάδες που ακολούθησαν λογίζονται αναμφίβολα ως μία από τις πλέον συγκλονιστικές ανθρώπινες τραγωδίες του εικοστού αιώνα. Ο ΄΄Χαμένος Παράδεισος΄΄ είναι ένα μνημειώδες βιβλίο. Οφείλουν να το διαβάσουν όσοι θέλουν-επιτέλους- να καταλάβουν το ΄΄πως΄΄ και το ΄΄γιατί΄΄ έγινε η καταστροφή της Σμύρνης. 

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ:

ΤΟ ΘΕΑΜΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΙΠΠΙΚΟΥ καθώς κάλπαζε στην προκυμαία ήταν αληθινά μεγαλοπρεπές. Οι ιππείς κάθονταν καμαρωτοί στις σέλες τους, με τα γυμνά γιαταγάνια τους να αστράφτουν στον ήλιο. Φορούσαν μαύρα κιρκασιανά φέσια που έφεραν το άστρο και την ημισέληνο. Καθώς κάλπαζαν, φώναζαν: «Κόρκμα! Κόρκμα!» Ήταν 9 Σεπτεμβρίου 1922, και χιλιάδες κάτοικοι της Σμύρνης παρακολουθούσαν ανήσυχοι την είσοδο του ιππικού στην πόλη. Στη βεράντα του περίφημου Σπόρτινγκ Κλαμπ, μια παρέα Βρετανοί επιχειρηματίες σηκώθηκαν όρθιοι για να δουν καλύτερα την ιστορική σκηνή. Στις παρακείμενες ελληνικές αποθήκες, οι συσκευαστές και οι φορτοεκφορτωτές ξεχύθηκαν στην αποβάθρα. «Ζήτω ο Κεμάλ» φώναζαν γεμάτοι έξαψη, υμνώντας τον άνδρα που σύντομα θα αποκτούσε την προσωνυμία «Ατατούρκ». Η είδηση της άφιξης του τουρκικού στρατού εξαπλώθηκε ταχύτατα στην αμερικανική παροικία του Παραδείσου, όπου ο δρ Αλεξάντερ ΜακΛάχλαν παρακολουθούσε προσεκτικά την κατάσταση για να εντοπίσει πιθανά σημάδια αναταραχής. Ύψωσε την αστερόεσσα στο κτίριο του κολεγίου ως μέτρο ασφαλείας και κατέστρωσε αμέσως σχέδια εκτάκτου ανάγκης. Παρ’ όλα αυτά, παρέμενε αισιόδοξος για τις εξελίξεις. Όταν ο Βρετανός πρόξενος σερ Χάρρυ Λαμπ προσφέρθηκε να βοηθήσει στην ασφαλή απόμάκρυνση των Αμερικανών πολιτών, ο ΜακΛάχλαν αρνήθηκε ευγενικά. «Πίστευα ότι δεν κινδυνεύαμε αν παραμέναμε στις θέσεις μας» θα γράψει αργότερα. Καθώς η μέρα προχωρούσε, η Σμύρνη κρατούσε την αναπνοή της. Η θριαμβευτική είσοδος του τουρκικού ιππικού ήταν η κατάληξη ενός σκληρού τριετούς πολέμου με την Ελλάδα – ενός πολέμου που διεξήχθη σε τουρκικό έδαφος και στον οποίο η Βρετανία και άλλες δυτικές δυνάμεις είχαν υποστηρίξει και εξοπλίσει τους Έλληνες.

Μία ιστορία καταστροφής και επιβίωσης η οποία ξετυλίγεται μέσα από αναμνήσεις επιζώντων. Αρμένιοι, Έλληνες, Τούρκοι και Εβραίοι συνθέτουν μία δεξαμενή μαρτύρων του πιο φρικτού δράματος της ιστορίας του 20ου αιώνα. Είναι ένα βιβλίο διαμάντι, το οποίο ταξιδεύει τον αναγνώστη στον κόσμο της ιστορικής πραγματικότητας.

 

16.10.24

ΒΙΒΛΙΑ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ/ ΤΟ ΜΑΝΣΦΙΛΝΤ ΠΑΡΚ –ΤΖΕΙΝ ΟΣΤΕΝ

Το μυθιστόρημα αυτό, ένα από τα πρώτα μεγάλα έργα της ώριμης ΄Ωστεν, προαναγγέλλει με εκπληκτική διορατικότητα, και όσο κανένα άλλο βιβλίο της, τις μεταγενέστερες εξελίξεις στο μυθιστόρημα και την κουλτούρα του 19ου αιώνα. Χρησιμοποιώντας μόνο λίγες οικογένειες και μια γειτονιά, ανατέμνει αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε, με τα λόγια της Φάνης, «γνώμονα και νόμο της ζωής τους», υπερβαίνοντας έτσι κατά πολύ τα όρια της γειτονιάς - φτάνοντας στις Δυτικές Ινδίες, το δουλεμπόριο, τους ναπολεόντειους πολέμους. Δεν συνιστά απλώς μελέτη μιας οικογένειας αλλά μελέτη του θεσμού της οικογένειας, μελέτη των κανόνων και των σχέσεων που καθιστούν την οικογένεια διαχρονική οντότητα. Το «Μάνσφηλντ Παρκ», όπως και το σύγχρονό του γοτθικό μυθιστόρημα, με το οποίο ελάχιστα μοιάζει, γοητεύεται από τη φύση και το κύρος της οικογένειας, από τις περίεργες στρεβλώσεις και την θεσμοθετημένη τυραννία που επιβάλλει στα μέλη της, και ιδιαίτερα στις γυναίκες.

Η Φάνι Πράις, μια νεαρή κοπέλα από φτωχή οικογένεια, πηγαίνει να ζήσει με τους πλούσιους συγγενείς της στην πολυτελή έπαυλή τους, το Μάνσφιλντ Παρκ. Καθώς η Φάνι προσπαθεί να βρει τον δρόμο της σε έναν κοινωνικό λαβύρινθο που δεν γνωρίζει, γίνεται μάρτυρας των ηθικών αδυναμιών και των ρομαντικών ιστοριών των ξαδέλφων και των γειτόνων της. Παραμένει σταθερή σε όσα θεωρεί σωστές αρχές για μια γυναίκα της τάξης της, αλλά παράλληλα δεν μπορεί να αποφύγει την έλξη που της ασκεί ο Έντμουντ, ο οποίος ίσως είναι ο μόνος που εκτιμά πραγματικά την αξία της. Τελικά η ήρεμη δύναμη της Φάνι λειτουργεί αναπάντεχα ως μια σταθερά, οδηγώντας τη στην αποδοχή και την ευτυχία. Το Μάνσφιλντ Παρκ είναι ένα ταξίδι αυτοανακάλυψης, αποτυπώνει την αντίθεση μεταξύ καθήκοντος και επιθυμίας και θέτει ερωτήματα για τη δύναμη της ηθικής ακεραιότητας σε έναν κόσμο βυθισμένο στη ματαιοδοξία και την αποθέωση των προσχημάτων.

Μια πολύ όμορφη ιστορία. Η Jane Austen για μια ακόμη φορά συζητάει μέσω των χαρακτήρων της με τους αναγνώστες σχετικά με την ηθική και τις αξίες που πρέπει να έχει ο κάθε άνθρωπος. Η Φαννη Πράις είναι μια μοναδική χαρακτήρας με αρχές, σταθερότητα στις απόψεις και τις αποφάσεις της, και καλοπροαίρετη φύση. Σιγά –σιγά αποκτά και δυναμισμό και την βλέπουμε να ανθίζει και να παίρνει την θέση που της αξίζει ανάμεσα στους ανθρώπους που θέλει να έχει στην ζωή της. Πραγματικά μια καταπληκτική ιστορία.

 

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ:

Η Φάνι Πράις είχε την ατυχία να γεννηθεί σε μια φτωχή οικογένεια. Η μητέρα της, ξεροκέφαλη στα νιάτα της, είχε ερωτευτεί έναν αμόρφωτο άντρα που προτιμούσε να μπεκρολογάει παρά να δουλεύει, κι έτσι η οικογένειά της την αποκήρυξε. Έντεκα χρόνια είχαν περάσει χωρίς καμία επικοινωνία μεταξύ τους. Η Φάνι ήξερε ότι είχε ξαδέλφια, θείες και θείους, μεταξύ τους όμως η απόσταση ήταν μεγάλη – εκείνοι ζούσαν σε μεγαλεία τα οποία ήταν τελείως άγνωστα στο σπίτι της Φάνι. Όταν όμως η κυρία Πράις έμεινε έγκυος στο ένατο παιδί της, σκέφτηκε –επιτέλους– ότι η οικογένειά της της όφειλε κάποια υποστήριξη. Έγραψε στην πλούσια αδελφή της, τη λαίδη Μπέρτραμ, ένα γράμμα στο οποίο εξιστορούσε τη δυστυχία της και απαριθμούσε τα πολλά της παιδιά, ζητώντας τη βοήθεια των Μπέρτραμ. Η λαίδη Μπέρτραμ και ο σύζυγός της, ο σερ Τόμας, της απάντησαν σε φιλικό ύφος στέλνοντας κάποιες συμβουλές, ένα μικρό χρηματικό ποσό και λίγα μωρρουδιακά. Η μεγαλύτερη αδελφή της κυρίας Πράις ήταν παντρεμένη με έναν ιερέα, τον αιδεσιμότατο Νόρις. Το ζευγάρι ζούσε κοντά στους Μπέρτραμ, αν και δεν τους έφτανε στα μεγαλεία. Η κυρία Νόρις έγραψε ορισμένα μακροσκελή γράμματα στην κυρία Πράις, όλο συμπόνια για την κατάστασή της. Ένιωθε όμως ότι αυτό δεν ήταν αρκετό και σύντομα άρχισε να σκέφτεται άλλους τρόπους να ελαφρύνει κάπως την αδελφή της από το βάρος.

«Γιατί να μην αναλάβουμε εμείς την ανατροφή ενός από τα παιδιά της;» πρότεινε μια μέρα.

 «Θα μπορούσαμε να καλέσουμε κοντά μας τη μεγαλύτερη κόρη. Σκεφτείτε πόσες προοπτικές θα έχει, αν μεγαλώσει σ’ ένα τέτοιο οικογενειακό περιβάλλον! Έναν καλό γάμο τουλάχιστον. Τι άλλο να θέλει μια κοπέλα;»

 Η λαίδη Μπέρτραμ συμφώνησε χωρίς να το πολυσκεφτεί. Της άρεσε όταν οι άλλοι έβαζαν το μυαλό τους να δουλέψει για λογαριασμό της. Ο σερ Τόμας ήταν διστακτικός. Εκείνος σκεφτόταν τους γιους του, τον Τομ και τον Έντμοντ, και την πιθανότητα να ερωτευτούν την ξαδέλφη τους:

«Συμβαίνει συχνά, άλλωστε, και η κατάστασή μας είν…» «Είναι καλύτερα για την κοπέλα να μεγαλώσει μαζί με τα δικά σας παιδιά, ώστε να νιώθουν μεταξύ τους σαν αδέλφια» τον διέκοψε η κυρία Νόρις.

«Αποκλείεται να είναι εξίσου όμορφη με τη Μαράια και την Τζούλια – ακόμα όμως κι αν είναι, φανταστείτε τι θα γινόταν, αν ο Τομ ή ο Έντμοντ την έβλεπαν δέκα χρόνια από σήμερα! Θα τους κέντριζε μεμιάς το ενδιαφέρον, θα τους φαινόταν πολύ αινιγματική».

 

9.10.24

ΒΙΒΛΙΑ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ/Άθλιοι -Βίκτωρος Ουγκώ


 

Οι Άθλιοι  (1862) είναι μυθιστόρημα του Γάλλου συγγραφέα Βίκτωρος Ουγκώ και αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα μυθιστορήματα του δεκάτου ενάτου αιώνα. Ασχολείται με τις ζωές αρκετών Γάλλων χαρακτήρων, οι οποίες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, για μια περίοδο άνω των είκοσι ετών στις αρχές του δεκάτου ενάτου αιώνα. Οι Άθλιοι περιλαμβάνουν μία σειρά ιστοριών, συνδετικός άξονας των οποίων είναι αυτή του πρώην καταδίκου Γιάννη Αγιάννη, γνωστού στη φυλακή με τον αριθμό 24601, ο οποίος γίνεται μία δύναμη του καλού πάνω στη γη, χωρίς όμως να μπορεί να ξεφύγει από το παρελθόν του. Το μυθιστόρημα απαρτίζεται από πέντε μέρη, το καθένα από τα οποία χωρίζεται σε βιβλία, τα οποία με τη σειρά τους χωρίζονται σε κεφάλαια. Κάθε κεφάλαιο είναι σχετικά μικρό, συνήθως απαρτίζεται από μερικές σελίδες.

 «Το βιβλίο που έχει μπρος του ο αναγνώστης αυτή τη στιγμή είναι, απ’ τη μια άκρη του στην άλλη, στο σύνολό του και στις λεπτομέρειές του, ανεξάρτητα απ’ τις παρεκβάσεις, τις εξαιρέσεις και τις ελλείψεις, η πορεία απ’ το κακό στο καλό, απ’ το άδικο στο δίκαιο, απ’ το ψεύτικο στο αληθινό, απ’ τη νύχτα στη μέρα, απ’ το ένστικτο στη συνείδηση, απ’ τη σήψη στη ζωή, απ’ την κτηνωδία στο καθήκον, απ’ την κόλαση στον ουρανό.» -Βίκτωρ Ουγκώ-

Ένα κλασσικό αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας που συγκλονίζει και καθηλώνει με την υπέροχη αυτή ιστορία και τους εξαιρετικούς χαρακτήρες. Αντιπολεμικό, συγκινητικό, ανθρώπινο. Ένα διαμάντι της λογοτεχνίας.  Πλούσιες περιγραφές, πλοκή που σε απορροφά, πληθώρα θεμάτων με φόντο τη Γαλλία του 19ου αιώνα, αλλά το καλύτερο πράγμα σε αυτό το βιβλίο είναι οι περίπλοκοι και ταυτόχρονα ανθρώπινοι χαρακτήρες που παρουσιάζει. Η χρήση της γλώσσας, την χειρίζεται υπέροχα ο συγγραφέας, τοποθετεί πολλά επίθετα και έτσι την κάνει πλούσια την περιγραφή. Μαγικός ο τρόπος που αναλύει σε βγάζει από κόπο να σκεφτεί αλλά προβληματίζεσαι για τα κοινωνικά μηνύματα που θέλει να περάσει. Θίγει  πολιτικά, κοινωνικά, θρησκευτικά θέματα και αξίες. Τονίζει την διαφθορά των ανθρώπων εξαιτίας της φτώχειας και της έλλειψης παιδείας.

 

«... «Οι Άθλιοι» γράφτηκαν για όλα τα έθνη. Δεν ξέρω αν θα διαβαστούν απ' όλους, όμως εγώ για όλους τούς έγραψα. (...)        

Όπου ο άνθρωπος ζει αμόρφωτος και απελπισμένος, όπου η γυναίκα πουλάει το κορμί της για μια μπουκιά ψωμί, όπου το παιδί υποφέρει από αγραμματοσύνη κι από έλλειψη παιδείας, το βιβλίο των "Αθλίων" χτυπά την πόρτα φωνάζοντας δυνατά:
-Ανοίξτε μου! Έρχομαι για σας!               
Στο σκοτεινό σημείο όπου βρίσκεται ο σημερινός πολιτισμός, ο άθλιος ονομάζεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ, που αγωνιά κάτω απ' όλα τα κλίματα και τα καθεστώτα, που στενάζει σ' όλες τις γλώσσες».

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ:

“Ο Γιάννης Αγιάννης ήτανε, καθώς είπαμε, άνθρωπος αμόρφωτος· όχι όμως ηλίθιος. Υπήρχε μέσα του αναμμένη η κοινή φλόγα, η έμφυτη. Η δυστυχία, που έχει κι αυτή το δικό της το φως, μεγάλωσε το λυκαυγές που υπήρχε στο πνεύμα αυτό. Κάτω από το ραβδί, απ’ τα δεσμά, στη φυλακή, στις αγγαρείες, κάτω από το φλογερό ήλιο του κατέργου, πάνω στο ξύλινο κρεβάτι των καταδίκων εξήτασε τη συνείδησή του κι εσχημάτισε σκέψη. Έκαμε ο ίδιος τον εαυτό του δικαστήριο.

Και πρώτα άρχισε ν’ ανακρίνει ο ίδιος τον εαυτό του. Είδε πως δεν ετιμωρήθηκε άδικα· ανεγνώρισε πως δεν ήταν αθώος. Παραδέχθηκε πως είχε κάμει μια αξιόμεμπτη πράξη, ότι αν ζητούσε εκείνο το ψωμί που είχε αρπάξει, ίσως δεν θα του το αρνιόνταν· ότι, οπωσδήποτε ήτανε προτιμότερο να το περιμένει, είτε από τη ζητιανιά είτε από τη δουλειά, ότι μπορούν ν’ απαντήσουν καταφατικά στην ερώτηση: «μπορώ να περιμένω όταν πεινάω;» Ότι αυτός δεν είναι λόγος· ότι, πρώτα πρώτα, είναι σπανιότατο να πεθάνει κανείς από την πείνα· έπειτα, δυστυχώς ή ευτυχώς, ο άνθρωπος είναι έτσι πλασμένος, πότε να υποφέρει πολύν καιρό, να υποφέρει πολύ ψυχικά και σωματικά χωρίς να πεθαίνει· ότι χρειαζότανε λοιπόν υπομονή, ότι αυτό θάτανε το καλύτερο, έστω και για τα φτωχά ανήλικα εκείνα παιδιά· ότι ήτανε τρέλα το να θελήσει αυτός, άρρωστος και δυστυχισμένος άνθρωπος, να πιάσει την κοινωνία ολόκληρη από το λαιμό και να φαντασθεί ότι γλιτώνει κανείς από την φτώχεια με την κλεψιά, ότι οπωσδήποτε είναι πολύ κακή πόρτα για να βγει από τη φτώχεια, η πόρτα από την οποία μπαίνει κανείς στην ατιμία· ότι τέλος έφταιξε.

Έπειτα αναρωτιότανε.

Αν αυτός ήταν ο μόνος φταίχτης στην ιστορία αυτή. Αν πρώτα πρώτα, δεν ήτανε πράγμα σοβαρό το να λείψει δουλειά σ’ αυτόν που ήταν δουλευτής· το να λείψει ψωμί σ’ αυτόν που ήταν εργατικός. Αν έπειτα αφού το φταίξιμο έγινε κι εξομολογήθηκε, δεν ήταν τιμωρία βαριά και υπερβολική. Αν δεν έκανε μεγαλύτερη κατάχρηση ο νόμος στην ποινή, παρ’ όση ο ένοχος στο φταίξιμο. Αν ο ζυγός, με τον οποίον ζυγίζεται το δίκαιο, έχει τις πλάστιγγες ισόρροπες, και δεν είναι βαρύτερη η ζυγαριά όταν μπαίνει το αντίποινο. Αν η επιβάρυνσις της ποινής δεν σβήνει το φταίξιμο, κι αν δεν στρέφει το πράγμα προς το αντίθετο μέρος, βάζοντας, στη θέση του εγκλήματος του ενόχου, το έγκλημα του τιμωρού, μεταβάλλοντας τον ένοχο σε θύμα, τον οφειλέτη σε δανειστή, και στρέφοντας οριστικά το δίκαιο μάλλον προς το μέρος εκείνου που το παραβίασε. Αν αυτή η ποινή, που επιβαρύνεται σε κάθε απόπειρα δραπετεύσεως, δεν καταντά στο τέλος κατάχρησις του ισχυροτάτου εις βάρος του ασθενεστέρου, έγκλημα της κοινωνίας κατά του ατόμου, έγκλημα που επαναλαμβάνεται κάθε μέρα και που βάσταξε δεκαεννιά χρόνια. Αναρωτήθηκε αν η ανθρώπινη κοινωνία έχει το δικαίωμα να εξαναγκάζει τα μέλη της να υπομένουν, στη μια περίπτωση την παράλογη απρονοησία της, στην άλλη δε την άσπλαγχνη πρόνοιά της, και να φυλακίζει για πάντα ένα φτωχόν άνθρωπο, ανάμεσα σε μιαν έλλειψή της και σε μιαν υπερβολή της· έλλειψη μεν δουλειάς γι’ αυτόν, υπερβολής δε τιμωρίας εναντίον του.

Αν δεν είναι πολύ κακό το να φέρνεται έτσι η κοινωνία προς εκείνα μάλιστα τα μέλη της που τους έτυχε ο μικρότερος κλήρος στην από τύχη γενόμενη μοιρασιά των αγαθών, κι επομένως είναι πιο πολύ άξια επιεικείας. Σκεπτόμενος αυτά τα ζητήματα και λύνοντάς τα, έκρινε κι αυτός την κοινωνία και την κατεδίκασε.

Την κατεδίκασε σε τί; Στο μίσος του.

 

2.10.24

ΒΙΒΛΙΑ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ/ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΣΤΗΣ


 

Το τρίτο στεφάνι είναι μυθιστόρημα του Κώστα Ταχτσή. Ο Ταχτσής έγραψε το μυθιστόρημα κατά την περιπλάνησή του εκτός Ελλάδας, στα τέλη της δεκαετίας του 1950 και στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Το πρότεινε σε τρεις εκδοτικούς οίκους, οι οποίοι όμως το απέρριψαν. Η υπόθεση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται κατά κύριο λόγο κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Πρωταγωνίστριες και αφηγήτριες είναι δύο γυναίκες, η Νίνα και η φίλη της Εκάβη, που ζουν αυτές τις περιόδους και περιγράφουν με ακρίβεια το κλίμα της εποχής μέσα από τις προσωπικές τους ιστορίες. Διαδοχικά, η Νίνα πραγματοποιεί τρεις γάμους  απ' όπου προέρχεται και ο τίτλος του έργου.

Το Τρίτο Στεφάνι είναι μυθιστόρημα που πρέπει να διαβάσει κάποιος δύο ή τρεις φορές στη ζωή του. Ανάλογα την ηλικία που έχεις το αντιλαμβάνεσαι διαφορετικά. Η αφήγηση του Τρίτου Στεφανιού είναι μια ταλαιπωρία του καθημερινού ανθρώπου, που παρασύρεται από την  ιστορία  χωρίς να καταλαβαίνει τι έχει συμβεί, για ποιό λόγο και ποιός είναι υπεύθυνος. Ένα διαμάντι της ελληνικής λογοτεχνίας. Μοναδικοί διάλογοι, έντονες σκηνές και αλήθειες από την εποχή εκείνη. Οι  μονόλογοι των ηρωίδων αποκαλύπτουν καινούργιες πτυχές της ζωής τους και του χαρακτήρα τους. Ένα βιβλίο τολμηρό, διαχρονικό και τόσο ρεαλιστικό. Σε μεταφέρει σε μια άλλη εποχή. Δίκαια ανήκει στην κλασική λογοτεχνία. Η γλώσσα είναι η δημοτική, με αρκετούς λαϊκισμούς. Πράγματι, ο συγγραφέας αποδίδει με ακρίβεια τη γλώσσα της εποχής και τη ζωντάνια του προφορικού λόγου, τηρώντας τις αναδρομές στο παρελθόν, αφηγήσεις και ανοίγματα στο μέλλον.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ:

Κεφάλαιο 1

Δε μπορώ, όχι, δε μπορώ να την υποφέρω πια!… Τι πληγή είν΄ αυτή που μούστειλες θε μου; Τι αμαρτίες έχω κάνει για να με τιμωρείς τόσο σκληρά; Ως πότε θα την έχω στην καμπούρα μου; Ως πότε θάμαι υποχρεωμένη να την ανέχομαι να βλέπω τη μούρη της, ν΄ ακούω τη φωνή της, ως πότε; Δε θα βρεθεί επιτέλους κανένας στραβός χριστιανός να την πάρει, ν΄ απαλλαγώ απ΄ αυτό το έκτρωμα της φύσεως που μ΄ άφησε ο πατέρας της για να μ΄ εκδικηθεί – που χαΐρι και προκοπή να μη δουν εκείνοι που δε μ΄ άφησαν να κάνω την έκτρωση!…

Μα γιατί τους βλαστημάω; Δε ζούνε πια. Ούτε φταίν΄ εκείνοι. Φταίω εγώ που τους άκουσα. Σε τέτοια ζητήματα πρέπει ν΄ ακούει κανείς μόνο τον εαυτό του, κανέναν άλλον!… Όσο ήταν μικρή, παρηγοριόμουνα με την σκέψη πως, μεγαλώνοντας θ΄ άλλαζε. «Θ’ αλλάξει!» έλεγα. «Θα στρώσει. Στο κάτω της γραφής, αργά ή γρήγορα, μια μέρα θα παντρευτεί. Θα τη φορτωθεί άλλος στην καμπούρα του». Μα δε βαριέσαι! Άδικα ήλπιζα. Όπως πάν’ τα πράματα, μου φαίνεται πως θα μείνει γεροντοκόρη. Και πώς να μη μείνει γεροντοκόρη τέτοια που είναι; Αχ, ας όψεται εκείνο το τέρας, η Ερασμία, που την κατέστρεψε με τις κατηχήσεις της. Ποιος άντρας θα γυρίσει, σας παρακαλώ, να την κοιτάξει ερωτικά έτσι που ντύνεται, έτσι που φέρεται, έτσι που μιλάει; Ποιος σοβαρός άνθρωπος θα δεχτεί να την κάνει μητέρα των παιδιών του μ΄ αυτές τις γελοίες ιδέες που έχει, με τις νευρώσεις που έχει, με το έκζεμα που το ξύνει συνεχώς και δεν τ΄ αφήνει να κλείσει; Θα μείνει δυστυχώς στο ράφι, και δεν ξέρω η έρμη ποια απ΄ τις δυο μας να λυπηθώ περισσότερο : Τον εαυτό μου ή εκείνην; Γιατί, ό,τι κι αν λέω, κακά τα ψέματα. Μάνα της είμαι και την πονάω.

 

ΒΙΒΛΙΑ ΜΟΥ

Πρόσεξε τι θα θυσιάσεις στο κυνήγι της ευτυχίας

Πρόσεξε τι θα θυσιάσεις στο κυνήγι της ευτυχίας
Η ήρεµη ζωή του Βύρωνα και της Ευγενίας θα διαταραχτεί από την αιφνίδια απόφασή της να εξαφανιστεί µέσα σε µια νύχτα, εγκαταλείποντας τον σύζυγό της και το έξι µηνών βρέφος τους, αφήνοντας πίσω µόνο ένα σηµείωµα. Ένα φαινοµενικά αγαπηµένο ζευγάρι διαλύεται µέσα σε ένα βράδυ. Εκείνος, συντετριµµένος, θα µαζέψει τα κοµµάτια του, προσπαθώντας να µεγαλώσει σωστά την κόρη του και να γίνει για εκείνη πατέρας και µητέρα. Πάντα όµως θα τον πονάει η ανεξήγητη εγκατάλειψη της γυναίκας του. Οι αποκαλύψεις που θα έρθουν στη συνέχεια θα τον κάνουν να πειστεί ότι δεν πρέπει να ασχοληθεί ξανά µαζί της και να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην ανατροφή της κόρης του. Στο µεταξύ, η Ευγενία ταξιδεύει στο εξωτερικό και επιλέγει να στήσει µια καινούργια ζωή από το µηδέν, σε µια νέα χώρα κι ένα νέο περιβάλλον, παρόλο που ένα κοµµάτι της θα µείνει πίσω στην Ελλάδα, µαζί µε το παιδί της. Κάθε µέρα που βρισκόταν σ’ αυτόν τον γάµο ένιωθε όλο και πιο εγκλωβισµένη, όµως τώρα είναι αποφασισµένη να κυνηγήσει την προσωπική της ευτυχία και να βρει τον πραγµατικό εαυτό της, χωρίς να τη νοιάζει η γνώµη των άλλων και οι επιταγές της κοινωνίας. Τα χρόνια περνούν… Οι ζωές όλων µοιάζουν να έχουν βρει τους ρυθµούς τους και ο καθένας ζει και πορεύεται σύµφωνα µε τις επιλογές του. Τι θα συµβεί όµως όταν η Ευγενία αποφασίσει να επιστρέψει στην Ελλάδα; Θα καταφέρει να πείσει την κόρη της να την αφήσει να µπει στη ζωή της, µετά από δεκαπέντε χρόνια που ήταν µακριά της; Τι θα χρειαστεί να θυσιάσει αυτή τη φορά στο νέο κυνήγι της ευτυχίας; Ένα συγκλονιστικό µυθιστόρηµα που εστιάζει στη δύναµη της συγχώρεσης. Καθώς το παρελθόν συγκρούεται µε το παρόν, οι επιλογές τους αντικατοπτρίζονται στη ζωή της κόρης τους και των εαυτών τους, ρωτώντας τελικά: Μπορεί η αγάπη, αφού χαθεί, να ξαναζωντανέψει;

ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ
Η μοίρα ενώνει τις ζωές των ανθρώπων. Ο Στέφανος, ο Εμμανουήλ, ο Βασίλης, ο Γιώργος και ο Ορέστης ενώθηκαν μέσα από την αγάπη και τη ζωή. Θα καταφέρουν να μείνουν ενωμένοι όταν ο θάνατος μπει ανάμεσα τους; Η φιλία τους θα αντέξει όταν ξέρουν πως ένας από αυτούς είναι ο δολοφόνος; Θα καταφέρουν να βρουν την ευτυχία ή θα πνιγούν στους φόβους τους; ΕΡΩΤΑΣ, ΑΙΜΑ, ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΕΝΤΕ ΔΡΟΜΟΙ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΝΑΣ… Ένας εξ αυτών ας γίνει ο δικός σας δρόμος προς την ευτυχία…

ΟΡΓΗ ΓΕΝΟΥΣ ΘΗΛΥΚΟΥ

ΟΡΓΗ ΓΕΝΟΥΣ ΘΗΛΥΚΟΥ
Αριάδνη, Άγγελος, Γεράσιμος και Ζήσης: η μοίρα τούς ένωσε και τους έδεσε με τη δύναμη της φιλίας. Ελβίρα, η γυναίκα που έκανε το λάθος να ερωτευτεί έναν από αυτούς. Μέχρι πού μπορεί να φτάσει η αγάπη μιας γυναίκας για το αντικείμενο του πόθου της; Μπορεί να θυσιάσει το μέλλον της και αυτό των γύρω της; Εκδίκηση, πάθος, έρωτας και φιλία, όλα θα δοκιμαστούν από τον χρόνο. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΘΕ ΣΤΙΓΜΗ ΣΑΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΟΥ ΑΝΑΠΝΟΗ…

ΣΥΛΛΟΓΕΣ

ΓΛΥΚΟΠΙΚΡΕΣ ΔΡΟΣΟΣΤΑΛΙΔΕΣ ΖΩΗΣ,2022

ΓΛΥΚΟΠΙΚΡΕΣ ΔΡΟΣΟΣΤΑΛΙΔΕΣ ΖΩΗΣ,2022
Πρόκειται για μια συλλογή με ρομαντικές ιστορίες. Στη σελίδα 52, θα βρείτε την δική μου ιστορία: της Φένιας, του Κωνσταντίνου και του Μάρκου. Ένα ερωτικό τρίγωνο με πρωταγωνίστρια την Φένια, η οποία προσπαθεί να αποφασίσει ποιος είναι ο άνδρας των ονείρων της; Άραγε θα κάνει την σωστή επιλογή; Θα είναι ευτυχισμένη;

ΣΚΟΤΕΙΝΑ ΙΧΝΗ, 2022

ΣΚΟΤΕΙΝΑ ΙΧΝΗ,  2022
Πρόκειται για μια συλλογή με θρίλερ ιστορίες. Στη σελίδα 40,θα βρείτε την δική μου ιστορία... Η Κυριακή είναι μια αξιαγάπητη γυναίκα, 70 χρονών που ζει φιλήσυχα με τον άνδρα της τα τελευταία 45 χρόνια, ταράσσει αυτή την ηρεμία διαπράτοντας δυο φόνους. Τι είναι αυτό που μπορεί να ώθησει την γυναίκα αυτή να διαπράξει αυτά τα αποτρόπαια εγκλήματα; Θα σταματήσει εκεί;

ΤΑ ΜΑΓΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΗΣ ΗΛΙΑΧΤΙΔΑΣ : 2022

ΤΑ ΜΑΓΙΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΗΣ ΗΛΙΑΧΤΙΔΑΣ : 2022
Πρόκειται για μια συλλογή με χριατουγεννιάτικες ιστορίες. Στη σελίδα 58, θα βρείτε την δικη μου ιστορία, της Εβελίνας και του Eric! Δυο νέοι που γνωρίζονται μέσω διαδικτύου και ερωτεύονται. Πάρα τις αντιρρήσεις της οικογένειάς και των φίλων της φωτογράφου αποφασίζει να τα παρατήσει όλα και να τον επισκεφτεί στην Νέα Υόρκη γιατί πιστεύει ότι βρήκε τον άνδρα της ζωής της! Πόσο αληθινός μπορεί να είναι όμως ο έρωτας στο διαδίκτυο;

ΟΙ ΔΩΔΕΚΑ ΜΗΝΕΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ, ΜΑΡΤΙΟΣ: 2023

ΟΙ ΔΩΔΕΚΑ ΜΗΝΕΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ, ΜΑΡΤΙΟΣ: 2023
Πρόκειται για μια συλλογή με παιδικά παραμύθια. Στη θέση νούμερο 7, θα βρείτε την δική μου ιστορία. Πρόκειται για την Ασπρούλα, ένα παρεξηγημένο γατάκι που κάνεις δεν τη κάνει παρέα. Μια ιστορία που αναφέρεται στην δύναμη της προκατάληψης και διδάσκει τα παιδιά να μην κρίνουν από την εξωτερική εμφάνιση.

ΣΥΝΩΜΟΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΟΜΙΧΛΗ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2023

ΣΥΝΩΜΟΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΟΜΙΧΛΗ,  ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2023
Πρόκειται για μια συλλογή με αστυνομικές ιστορίες. Στη σελίδα 192,θα βρείτε την δική μου ιστορία με πρωταγωνίστρια την Ελπίδα, η οποία τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο της μητέρας της προσπαθεί ακόμη να ανακαλύψει το δολοφόνο. Ένα ταξίδι γεμάτο σεξ και βία,. Θα καταφέρει να βγει ζωντανή; μέσα απ' αυτό;